Onderwijs en gelijke kansen

Het Leiden van nu is ondenkbaar zonder onderwijs en kennis. SVL is er voor alle jongeren en hecht groot belang aan goed, toegankelijk en vernieuwend onderwijs. Leiden mag trots zijn dé onderwijsstad van 2025 te zijn. Leren vergroot kansengelijkheid en stimuleert persoonlijke ontwikkeling. Gelijke kansen zijn daarbij essentieel, want achtergrond mag nooit je toekomst bepalen.
Lerarentekort
Goed onderwijs begint met voldoende leraren. Daarom pleit SVL voor een Leidse variant van de Grote Steden Bonus: een jaarlijkse financiële tegemoetkoming met extra beloning voor wie werkt op scholen met meer uitdagingen. Tegelijkertijd pakken we de werkdruk aan door te investeren in kleinere klassen, extra ondersteunend personeel en passende schoolgebouwen. Dit creëert ruimte voor professionele groei, vooral voor startende leraren die actief worden begeleid.
Schoolgebouwen moeten aansluiten bij de onderwijsvisie van de school. Bij verbouwingen gaat het niet alleen om de stenen, maar ook om wat het onderwijs nodig heeft. Denk aan extra ruimte voor hybride lesvormen, of bijvoorbeeld een theaterzaal op een school waar kunst en cultuur een belangrijke rol spelen. Daarnaast moeten schoolgebouwen flexibel en toekomstbestendig zijn. Gymzalen kunnen ’s avonds gebruikt worden door sportclubs, en schoolgebouwen moeten later omgebouwd kunnen worden tot woningen en andersom.
Een middelbare school moet meer zijn dan alleen een plek om een diploma te halen. Het moet een veilige, inspirerende omgeving zijn waar jongeren zich kunnen ontwikkelen en verbonden voelen met elkaar én met de stad. SVL wil dat het onderwijs jongeren breed vormt. Daarom moet de gemeente middelen beschikbaar maken voor scholen om gastlessen aan te kunnen bieden over LHBTIQ+-acceptatie, seksuele gezondheid, schulden, discriminatie, internetveiligheid en kunstmatige intelligentie. Scholen moeten hier ruimte voor krijgen; niet verplicht, maar wél ondersteund met gemeentelijke middelen.
Brugfunctionarissen leggen verbindingen tussen school, gezin en hulpverlening en signaleren wat leerlingen nodig hebben zich te kunnen ontwikkelen. SVL staat achter het werk wat deze mensen doen. Wanneer deze aanpak volledig is toegepast in het primair onderwijs, wil SVL dit uitbreiden in combinatie met de Leidse Aanpak voor Gelijke Kansen. Dit moet de gemeente doen zonder de autonomie van scholen aan te tasten.
Jongeren hebben ook een stem buiten het klaslokaal. SVL wil dat de gemeente blijft investeren in de jongerenraad. Daarnaast wil SVL dat alle scholieren een keer op bezoek gaan bij het stadhuis om daar les te krijgen over hoe de gemeente werkt. Zo bouwen we aan betrokkenheid en burgerschapszin.
Bibliotheken zijn allang niet meer alleen plekken om boeken te lenen. In Leiden vervullen ze een brede maatschappelijke rol: ze versterken geletterdheid en digitale vaardigheden, bevorderen leesplezier, stimuleren culturele en creatieve ontwikkeling en dragen bij aan burgerschapsvorming. BplusC, de organisatie achter de Leidse bibliotheken, doet dit belangrijke werk grotendeels met steun van de gemeente. Hiermee verzorgen zij een ‘rijke schooldag’, bijvoorbeeld door het aanbieden van muzieklessen aan kinderen. SVL erkent het belang van deze voorzieningen en is daarom voorstander van structurele subsidie voor BplusC, zodat deze maatschappelijke functies behouden blijven en de bibliotheekpanden goed onderhouden kunnen worden. Ook moet de bieb zichtbaar en toegankelijk zijn in de stad.
Ieder kind heeft recht op onderwijs. Daarom wil SVL thuiszitten voorkomen met maatwerkoplossingen voor leerlingen die geen plek kunnen vinden in het reguliere of speciale onderwijs. Niet door leerlingen direct richting de jeugdzorg te sturen, maar door te kijken wat nodig is om hun ontwikkeling op gang te brengen. Er moet, in samenwerking met Bureau Leerrecht, worden onderzocht wat de precieze oorzaken van schooluitval en thuiszitten zijn en hoe deze specifiek kunnen worden voorkomen.
Huiswerkbegeleiding kan voor veel leerlingen helpen om te leren leren en eventuele achterstanden weg te werken. Op dit moment is huiswerkbegeleiding voor veel ouders te duur. Hierdoor hebben kinderen van rijke ouders meer kans op goede schoolresultaten. Dit vinden wij als SVL oneerlijk. Daarom moet er gratis huiswerkbegeleiding komen voor leerlingen van wie de ouders minder verdienen en van wie de kinderen de huiswerkbegeleiding het hardst nodig hebben. De gemeente moet daarom subsidies aanbieden aan organisaties zonder winstoogmerk, zoals SOL of Incluzio. Hierbij moet er nauwe samenwerking zijn met scholen, omdat leerkrachten het beste weten welke leerlingen de huiswerkbegeleiding het hardst nodig hebben. Ook wil SVL dat de gemeente scholen ondersteunt om huiswerkbegeleiding te laten geven door oudere leerlingen. Hierdoor komen leerlingen van verschillende leeftijden met elkaar in contact en leren ze van elkaar.
SVL wil in Leiden Sleutelscholen introduceren: scholen waar Ouder- en Kindteams en buurtteams intensief samenwerken. Door samenwerking tussen school en gezin worden problemen vroegtijdig aangepakt en kunnen leerlingen passende ondersteuning krijgen wanneer dit nodig is. Scholen krijgen de ruimte om zelf invulling te geven aan deze aanpak, ondersteund door een gerichte subsidie. Zo bouwen we aan een samenleving waarin ieder kind gelijke kansen krijgt, en waarbij ouders en verzorgers intensief betrokken zijn.
Veel leerlingen en studenten werken, sporten of bieden mantelzorg naast hun studie. De gemeente moet scholen aanmoedigen om de flexibiliteit in het onderwijs te vergroten, zodat scholieren op een flexibele manier hun week kunnen indelen.
Verschillen beginnen al bij de peuters. Door als gemeente bij te dragen aan de voorschoolse educatie voor alle kinderen, kunnen gelijke kansen al vroeg gerealiseerd worden. Daarom is SVL voor een betaalbare voorschoolse educatie waarbij elk kind voorbereid is op de uitdagingen uit de wijk en passend onderwijs kan bieden.
Leiden is een voorloper op het gebied van integratie. Nieuwkomers worden geholpen met het opstellen van een inburgeringsplan. Leiden moet een verwelkomende stad blijven. Voor mensen die nieuw zijn in Leiden kan integreren nog steeds overweldigend zijn. Daarom moet het voor nieuwkomers makkelijker worden om te integreren, bijvoorbeeld via passend taalonderwijs. Er zijn al Internationale Taalklassen voor leerlingen, waar ze de Nederlandse taal leren. SVL wil dit uitbreiden. Ook moeten er betere informatievoorzieningen komen voor gezinnen in integratieprocessen, met betrekking tot alles wat geregeld moet worden. Het moet mogelijk zijn om bij gesprekken met de gemeente een tolk aan te vragen, zodat kinderen nooit het gesprek van hun ouders hoeven te vertalen en het duidelijk is wat er van nieuwe inwoners wordt verwacht en wat er mogelijk is.

Meer standpunten