De toekomst van Leiden met lef bepalen
Lees hier de bijdrage van SVL Fractievoorzitter Mitchell Wiegand Bruss tijdens de algemene beschouwing van de Leidse gemeenteraad:
In 1971 werd de allereerste EL CID-week georganiseerd. De eerste Leidse Commissie Introductiedagen kiest als thema voor deze primeur: de relatie tussen student en stad. In het vademecum, het informatieboekje, leren de nieuwe studenten in wat voor stad zij komen studeren. “Gemeentezaken zijn immers ook JOUW zaken,” schrijft de commissie. En in wat voor stad komen de nieuwe studenten dan studeren? Ik citeer: “Leiden is een stad vol problemen. Daar staat de nieuwe inwoner nog onbevangen tegenover. [...] Hij leert Leiden na verloop van tijd ook kennen door zijn specifieke problemen en moeilijkheden. Onveilig verkeer, sanering, studentenkamertekort, grondtekort, en vele andere problemen.” Einde citaat. Klinkt het u bekend? De studenten leren Leiden in 1971 kennen als een arme stad, waar studentenhuisvesting tekortschiet, het verkeer onveilig is en je als nieuwbakken inwoner je ook nog eens het hoogste belastingtarief van het land betaalt. Voorzitter, 1971, of 2024?
Het klopt natuurlijk dat Leiden in de 53 jaar tussen de eerste EL CID en nu er flink op vooruit is gegaan. We vergroenen, we betrekken jongeren bij de politiek, we zetten in op de verkeersveiligheid. Maar in alle eerlijkheid zijn de grote problemen van de stad al jaren hetzelfde gebleven. Hoe komt het? Het heeft wat SVL betreft alles te maken met de manier waarop wij in Leiden omgaan met grote vraagstukken, ambities en problemen. Want voorzitter, wat voor stad wil Leiden eigenlijk zijn? De Leidenaar die hier zijn hele leven woont noemt de stad liefkozend dorps, terwijl de kersverse studenten leren dat Leiden de stad is waar je de wereld leert kennen. Werelds? Of dorps? Bij bouwprojecten is de vraag vaak “hoog, of laag bouwen?” Rondom horeca, evenementen en lustrumvieringen is de vraag vaak “leefbaar, of levendig?” We willen het woningtekort oplossen maar bouwen het liefst niet hoog, de horeca waarderen we, maar je mag er niet dansen en de fusie verdwijnt uit het studentenleven ten gunste van de studio. Voorzitter, het is duidelijk dat Leiden worstelt met haar identiteit en ambities. Leiden wil zich profileren als een innovatieve en vooruitstrevende stad, maar tegelijkertijd houdt ze vast aan tradities en oude gewoonten die haar groei belemmeren. Om werkelijk vooruitgang te boeken, moeten we als stad een duidelijke keuze voor de toekomst maken.
Voorzitter, laat ik de raad dan eens meenemen in de keuzes die SVL wél durft te maken, bij het lezen van de kaderbrief en jaarstukken. Nog geen week geleden stemde de gemeenteraad in met het plan om de entree van Leiden flink te vergroenen. Positief, maar er ontbrak één grote wens: het vergroenen van de Beestenmarkt. Dit is hét moment om dat nu te regelen. Met alle stappen die we nemen naar het vergroenen en klimaatadaptief maken van deze stad is het onbegrijpelijk dat één van de heetste plekken van de binnenstad niet wordt meegenomen. Ik vraag aan de leden van de raad: heb het lef om dit besluit nu met ons te maken. Nu het college ervoor kiest om 3,7 miljoen uit de vrijgevallen middelen van de erfpacht te besteden aan de groene lopers, direct naast de Beestenmarkt, kan er wat SVL betreft uit datzelfde budget geld gevonden worden voor het vergroenen van de Beestenmarkt.
Het Leidse uitgaansleven is het kloppende hart van onze stad. Toch zien we dat dit hart langzaam begint te stokken. Leiden heeft nauwelijks nachtclubs, en de verplichte sluitingstijd van 1 en 2 uur beperkt het nachtleven. Ook hier zeg ik: Leiden, durf te kiezen voor het nachtleven van een wereldstad. Wij maken ons ernstig zorgen over het verdwijnen van de evenementen in de stad. Te veel prachtige initiatieven zoals Werfpop sneuvelen, wat ons culturele aanbod verarmt en onze stad minder aantrekkelijk maakt. Ook studentenverenigingen hebben het moeilijk. Het wordt voor hen praktisch onmogelijk om nog een lustrum te vieren, een traditie die juist zo diep geworteld is in het Leidse studentenleven. Wat SVL betreft komt er een centraal uitgaansgebied rondom de Beestenmarkt en Lammermarkt, laten wij de sluitingstijden los, verlenen we makkelijker een vergunning voor nachthoreca en investeren we net zo veel in nachtcultuur als in dagjes-uit-cultuur.
Voorzitter, in december voerden wij een stevig debat met de wethouder over de nieuwe woningmarkt-regulerende maatregelen. Wij waarschuwden als enige partij in deze raad voor de effecten van dit pakket. Wij waarschuwden voor de ontkamering van traditionele studentenhuizen in de binnenstad, doordat huiseigenaren nu van hun studentenhuis af willen. Wij waarschuwden voor de veel te korte termijn van een halfjaar waarin verhuurders hun omzettingsvergunning moesten aanvragen en wij waarschuwden voor de gebrekkige communicatie van de gemeente richting huurders. En raad eens voorzitter? Dit is allemaal uitgekomen. Vele studentenhuizen worden per 1 januari op de markt aangeboden en na verkoop omgevormd tot luxe huurappartementen. Van de 770 verhuurders die een vergunning moeten aanvragen doen enkele honderden dat niet. En de huurders? Die weten van niks, want de communicatiestrategie van deze gemeente weet jonge mensen simpelweg niet te bereiken. Voorzitter, we told you so. Traditionele studentenhuizen verdwijnen en worden vervangen door luxe studio’s en lofts, waar studenten geïsoleerd leven. Als het aan dit college en deze raad ligt, verdwijnen traditionele studentenhuizen en worden luxe lofts de norm. Van studentenstad naar yuppendorp.
Voorzitter, de studenten van 1971 zijn niet de studenten van nu, maar de problemen blijven hetzelfde. De oplossingen moeten toekomstgericht en gedurfd zijn. De knuffelpolitiek van deze coalitie en sommige oppositiepartijen vermijdt echte keuzes. Door iedereen nú tevreden te willen houden benadelen wij toekomstige generaties. SVL kiest wel voor de toekomst. Onze keuzepolitiek vraagt moed en visie, met duidelijke beslissingen voor een betere toekomst, ook als dat op korte termijn weerstand oproept. Wij stellen prioriteiten en bieden een heldere richting, wat leidt tot duurzame oplossingen voor onze stad. Want, voorzitter gemeentezaken zijn immers ook onze zaken.